त्रिवि कार्यकारी परिषदले एक महिना अगाडी त्रिविका
सावधिक पदहरुमा नियुक्तिका आधार र मापडण्ड, २०८१ नामको बिनियम स्वीकृत गरेर
वेवसाइटमा उपलब्ध गरायो । त्रिविका केन्द्र देखि कुनै क्याम्पसका बिभागसम्म
राजनीतिक भागवण्डामा नियुक्ति हुने परम्परा थयो। तर कहिले काहीं एउटा पार्टीले
पायो भने सबै पद तेही पार्टीकै कार्यकर्तहरुले मात्र हात पार्ने गरी बिभागका उपप्रमुख (यो
भन्दा तल खासै पद छैन) सम्मले नियुक्ती हात पार्थे ।
मेरिटका उपकूलपति प्रा डा केशरजङ बरालले आफ्नो
टिम आफै बनाउने भनि रेक्टर र रजिस्टार आफैले छानेर त्रिविले पूर्णता पायो । तत् पश्चात
आफू मेरिटमा आएपछि त्रिवि सवै नियुक्ति मेरिट प्रणालीबाट गर्ने र राजनीति मुक्त
गर्ने उहाँको अवधारणा अनुरुप एउटा अध्ययन टोलीले माथि उल्लेखित बिनियमको ड्राफ्ट
तयार पार्यो । सो बिनियम प्राकृतिक रुपमा थुप्रै अध्ययन गरेर बनाएको भएतापनि तहाँ
मेरो आंखाले हेर्दा प्रशस्त इलोजिकल कुराहरु थिय तथापी मेरिटका आधारहरु उल्लेखित
छन जसले राजनीतिक नियुक्ती पाउने लगभग गाह्रो पारेको थियो । एक महिना अगाडीको
बिनियम भर्सन-१ मा संस्थानका डीन नियुक्तिको व्यवस्थाका सम्वन्धमा मात्र मैले केही
बिचार राखेकोछु, उक्त व्यवस्था तल हेर्नुहोला । तर बिनियम प्रकाशन हुने बित्तिकै
राजनीतिक धम्की र चाप यति प-यो की मानौं यो बिनियम लागु भयो भने त्रिवि सकिन्छ
यानेकी राजनीति गर्नेहरु सकिन्छन। चाप धान्न नसकेपछि त्रिवि कार्यकारीले तुरुन्तै
बिनियम परिवर्तन गरेर जसको लागि पनि उपयुक्त हुने अत्यन्तै सहज तर थुप्रै इलजिकल
आधारहरु राखेर भरखरै नयाँ बिनियम प्रकाशन गरेको छ । यसरी आवेदन मागेर कुनै पनि
विश्वविद्यालयको पदहरु पूर्ति गरिन्न जुन अन्तराष्ट्रिय प्रचलन हैन, तथापी राजनीतिले
गाँजेको हाम्रो नेपालमा शुरुमा यो आवश्यकनै हो । त्रिविमा नियुक्ति सम्वन्धि
नयाँ बिनियम आउँदैछरे भन्ने सुने पछि मैले पनि फिडब्याक-कमेन्टको लागि डीन नियुक्तिको
यस्तो आधारहरु तय गरेको थियं। मेरो प्रस्तावित यस आधार र तल परिक्षद २ मा उल्लेखित
त्रिविको बिनियममा उल्लेखित आधारहरु कुन राम्रो लाग्यो र किन? त्यसको कमेन्ट-फिडब्याक दिने जिम्मा चाहीं पाठकहरुकै है त
।
इ अ स को डीन नियुक्तिमा मेरो प्रस्ताव
त्रि वि ले स्वीकृत गरेको डीन नियुक्तिका आधारहरुः(पूरानो, पछि यो तुरुन्तै परिमार्जन गरियो)
त्रिविले मुख्य बुँदाहरुमा परिवर्तन गरी प्रकाशन गरेको नयाँ विनियम (डीनको लागि) तल हेर्नुहोला। पहिलो बिनियमको बुँदा ४ र तल उल्लेखित नयाँ बिनियमको बुँदा ४ मा
भएको फरक छुट्याउने काम पनि पाठककै जिम्मामा है त ।
(परिमार्जन पछिको नयाँ डीन नियुक्तिको न्युनतम योग्यताका आदारहरु)
यो बिनियम अनुसार आवेदन माग गर्ने र नियुक्ति गर्ने हो भने डीन नियुक्ति गर्नलाई आवेदन खुलेको मितिले महिनौं लाग्ने देखिन्छ, त्यहाँ थुप्रै कन्फ्लिक्ट हुने र समस्या आउने प्रावधानहरु छन । जे होस, मैले कल्पना गरेको अवको डीनको गुँणहरु चाही तल चित्रमा देखाए जस्तो हुनु पर्छ ।
